يَسْتَلُونَكَ ما ذَا أُحِلَّ لَهُمْ قُلْ أُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّبَاتُ وَ ما عَلَّمْتُمْ مِنَ الْجَوارحِ مُكَذِّبِينَ تُعَلِّمُونَهُنَّ مِمَّا عَلَّمَكُمُ اللَّهُ فَكُلُوا مِمَّا أَمْسَكْنَ عَلَيْكُمْ وَ اذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ عَلَيْهِ وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ سَرِيعُ الْحِسَابِ. (4)

از تو می پرسند چه چیزهایی بر ایشان حلال است؟ بگو آنچه پاکیزه است برایتان حلال است، و نیز آنچه که از میان حيوانات شکاری که تعلیم داده اید از قبیل سگ و باز و ببر تنها سگ شکار کند بشرطی که تعلیم یافته باشد می توانید از نیم خورده آنها بخورید و بشرطی که هنگام رها کردن سگ جهت شکار نام خدا را برده باشید، و از خدا بترسید، و در شکار حیوانات زیاده روی مکنید که خدا در حسابگری سریع است

س: 1_ در جمله ای « يَسْتَلُونَكَ ما ذا أُحِلَّ لَهُمْ قُلْ أُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّبَاتُ» چه نوع سوال و جواب مطرح شده است؟
ج: در این جمله سؤال مطلق و کلی است و جوابی هم که از آن داده شده عمومی و مطلق است و در آن ضابطه ای کلی برای تشخیص حلال از حرام است داده و آن این است که حلال آن چیزی است که تصرف در آن امری طیب و معقول شمرده شود

س : 2 مراد از الطیبات چیست؟
ج: چیزی های پاک و حلال

س: 3 مراد از الجوارح و مُكَلِّبِینَ چیست؟
ج: جوارح ” جمع” جارحة” است و جارحه به معنای هر حیوانی است که به دنبال شکار باشد و غذای خود را از این راه فراهم کند مانند مرغان شکاری چون باز و درندگانی چون انواع سگها و پلنگها و کلمه: ” مكلبين” حال است، و اسم فاعل از مصدر” تکلیب است که در اصل به معنای تعلیم دادن و تربیت کردن سگ برای شکار است، و یا به معنای نگهداری سگ برای شکار و به به کار زدن آن در شکار است و از اینکه جمله و ما عَلَّمْتُمْ مِنَ الجوارح” را مقيد کرد به قید مکلبین، فهمیده میشود که حکم حلال بودن نیم خورده جوارح مختص به سگ شکاری است و از سگ شکاری به سایر درندگان تجاوز نمی کند.

س: 4_ کلمه «ما» در «ما عَلَّمْتُمْ» چیست؟
ج: کلمه” ما در جمله: وَ ما عَلَّمْتُمْ شرطیه است و جزای آن جمله ” فَكُلُوا مِمَّا أَمْسَكْنَ عَلَيْكُمْ” است.
و جمله : ” مِمَّا أَمْسَكْنَ عَلَيْكُمْ” قید دیگری است که حکم حلال بودن نیم خورده سگان را مقید میکند به صورتی که سگ شکار را برای صاحبش گرفته باشد نه برای خودش پس اگر بدون فرمان صاحبش شکاری را صید کرد در صورتی که صاحبش آن را مرده بیابد حلال نیست و جمله: وَ اذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ عَلَيْهِ آخرين شرط حلال بودن شکار سگ است و آن این است که صید علاوه بر اینکه باید به وسیله حیوان تعلیم یافته شکار شده و صاحبش آن را فرمان داده باشد صاحب حیوان هنگام فرمان دادن و روانه کردن سگ نام خدا را ذکر کرده باشد.